Η λέξη προέρχεται από τη Περσική
Κατπατούκα που σημαίνει «η χώρα των όμορφων αλόγων.
Καππαδοκία, γνωστή σε όλους σαν η πατρίδα του Αι Βασίλη.
Στην Καππαδοκία στο βιλαέτι του Ικονίου βρίσκετε και η Νεάπολη (Nevsehir)
Η Νεάπολη ήταν έδρα «καζά» και ιδρύθηκε το 18ο αιώνα από το Δαμάτ Ιμπραήμ πασά.
Εκκλησιαστικά υπαγόταν στη μητρόπολη Καισάριας. Ακόμα και σήμερα η Ελληνική συνοικία της Νεάπολης διατηρείται σαν τουριστικό αξιοθέατο.
Οι Έλληνες που ζούσαν εκεί μιλούσαν μία τουρκική διάλεκτο με αρχαίες Ελληνικές λέξεις και γράφανε με το Ελληνικό αλφάβητο. Η γλώσσα αυτή ονομάζεται Καραμανλήδικα. Είναι απόγονοι των κατοίκων της αυτοκρατορίας της Νίκαιας και του σουλτανάτου του Ικονιου (Βυζαντινοί και Σελτζούκοι πολέμιοι των Οθωμανών ανακατεμένοι με χριστιανούς πρόσφυγες από ανατολικότερες επαρχίες )
Βορειοδυτικά της Νεάπολης βρίσκεται η Αραβισός που αργότερα ονομάστικε Γκιούλ-Σεχιρ (τριανταφυλλένια)..Η ευρύτερη περιοχή της Καππαδοκίας χαρακτηρίζεται από την ιδιάζουσα γεωμορφολογία της με τις περιοχές που καλύπτονται με κωνικές εξάρσεις πορώδους βράχου. Οι βραχώδεις εξάρσεις άλλοτε έχουν ένα «απλό» πυραμιδοειδές σχήμα κι άλλοτε συνθέτουν απόκοσμα συμπλέγματα που τροφοδοτούσαν την λαϊκή φαντασία. Η σύσταση των βράχων, που φτάνουν σε ύψος μέχρι τα 80 μέτρα, έδινε την δυνατότητα της δημιουργίας κλειστών χώρων με την εκμετάλλευση των σπηλαιωδών ανοιγμάτων και της λάξευσης του μαλακού βράχου. Με τον τρόπο αυτό σχηματίζονταν ολόκληρες υπόγειες εγκαταστάσεις που αντιστοιχούσαν σε κατοικίες φυγάδων και τρωγλοδυτών· υπήρχαν επίσης οικισμοί που είχαν κατοικίες μέσα στο βράχο εξ ολοκλήρου ή τμηματικά Ενώ σε αρκετές περιπτώσεις μέσα στους λαξευτούς χώρους διαμορφώθηκαν αξιοπρόσεκτες εκκλησίες και παρεκκλήσια
Στην περιοχή της Καππαδοκίας υπάρχουν και 36 υπόγειες πόλεις, πολλές απο αυτές έχουν συνήθως 8 με 9 υπόγειους ορόφους. Η πιο γνωστή που είναι και τουριστικός προορισμός είναι το Kaymakli. Tο Ozluce και το Mazikoy έχουν αξιοποιηθεί τουριστικά επίσης.
Ανακαλύπτονται συνεχώς καινούργιες υπόγειες πόλεις το 1940 ήταν γνωστές μόνο οι 10
Αυτά τα κατασκευαστικά θαύματα είναι άγνωστο πότε έχουν κτιστεί και από ποιους.
Έχουν εκπληκτικά συστήματα εξαερισμού και ύδρευσης που ακόμα και σήμερα θα ήταν δύσκολη η κατασκευή τους. Μερικές από αυτές κατοικούνται μέχρι σήμερα.
Διαθέτουν στάβλους, οινοποιία, αποθήκες τροφίμων μέχρι και νεκροταφεία, η υπόγεια πόλη της Μαλακοπής πιστεύεται ότι φτάνει τους 20 ορόφους μέχρι τώρα οι ανασκαφές έχουν φτάσει στο 12ο οροφο
Η περιοχή από την εποχή των Χετταίων έχει δεχθεί εκατοντάδες επιδρομές από κάθε λογής βαρβάρους μέσα στις υπόγειες αυτές πόλεις οι κάτοικοι δεν γινόντουσαν αντιληπτοί και γλίτωναν τη σφαγή και τη λεηλασία.
Το 1963 ένας κάτοικος του χωριού Μαλακοπή στη περιοχή της Καππαδοκίας, γκρεμίζοντας ένα τοίχο στο σπίτι του που ήταν – όπως όλα της περιοχής – σκαμμένο στο βράχο, ανακάλυψε έκπληκτος, ότι πίσω από τον βράχο υπήρχε ένα μυστηριώδες δωμάτιο το οποίο δεν είχε ξαναδεί. Αυτό το δωμάτιο τον οδήγησε σ’ ένα άλλο και μετά σε άλλο και ούτω καθ’ εξής.
Αρχικά κτίστηκε από τους Φρύγες, μεταξύ 8ου και 7ου αιώνα π.Χ. σύμφωνα με το τουρκικό τμήμα πολιτισμού και μετά διευρύνθηκε κατά τη βυζαντινή εποχή. Πιθανόν όμως αυτό να έγινε και από τους Χιττίτες ακόμα παλαιότερα όπως το
1.400 π.Χ.
Η αρχαιότερη γνωστή πηγή είναι ο Ξενοφών ο οποίος αναφέρει στο έργο του ‘Ανάβασις’ ότι οι τρωγλοδύτες κάτοικοι της Ανατολίας έσκαβαν υπόγεια τα σπίτια τους με την άνεση να χωρούν ολόκληρη οικογένεια, με οικόσιτα ζώα και αποθήκες τροφίμων.
Η υπόγεια πόλη στο σημερινό Derinkuyu έχει όλα τα χαρακτηριστικά στοιχεία που υπάρχουν και στις άλλες υπόγειες πόλεις- συγκροτήματα της ευρύτερης περιοχής της Καπαδοκίας όπως :
εργαστήρια κρασιού και ελαίου, στάβλους, κελάρια, δωμάτια αποθήκευσης, τραπεζαρίες και παρεκκλήσια. Μοναδικό στοιχείο στο συγκρότημα του Derinkuyu, το οποίο βρίσκεται στο δεύτερο επίπεδο, είναι ένα ευρύχωρο δωμάτιο με μια θολωτή οροφή. Έχει αναφερθεί ότι αυτό το δωμάτιο χρησιμοποιήθηκε ως Θρησκευτική Σχολή ενώ τα δωμάτια στο αριστερό του μέρος προοριζόταν για μελέτη.
Μεταξύ των τρίτου και τέταρτου επιπέδου υπάρχει μια κάθετη σκάλα. Αυτό το πέρασμα οδηγεί σε μια σταυροειδή εκκλησία στο χαμηλότερο επίπεδο. Η 55μ. κυλινδρική στήλη εξαερισμού, εμφανίζεται να χρησιμοποιείται ως φρεάτιο. Η κυλινδρική στήλη παρείχε επίσης το νερό για να πλένονται οι διαμένοντες, όταν ο εξωτερικός κόσμος δεν τους ήταν προσιτός.Την πόλη μπορούσαν να την σφραγίσουν από μέσα με μεγάλες πέτρινες πόρτες. Διέθετε επίσης αποθήκες, πηγές και φρεάτια εξαερισμού που έφταναν μέχρι 30 μ. βάθος, έτσι καθιστούσαν δυνατή τη μακροχρόνια παραμονή σ’ αυτές. Η υπόγεια πόλη στη Μαλακοπή (Melegubu ή Derinkuyu) είναι η μεγαλύτερη που έχει ανασκαφθεί στην Τουρκία. Το συγκρότημα έχει συνολικά 11 επίπεδα, αν και πολλά από αυτά δεν έχουν ανασκαφεί. Καλύπτει μια έκταση 2.000 τετραγωνικών ποδών, η οποία πιθανόν να φτάνει τα 7.000 τετραγωνικά πόδια (650 τετρ. μέτρα). Κάθε επίπεδο θα μπορούσε να κλείσει ανεξάρτητα από τα άλλα. Η πόλη είναι συνδεδεμένη με άλλες υπόγειες πόλεις με σήραγγες πολλών χιλιομέτρων.
Οι καμινάδες των νεραϊδών
Ένα ιδιαίτερα θαυμαστό δημιούργημα της φύσης που βρίσκεται στην Καππαδοκία, είναι οι Καμινάδες των Νεραϊδών (στα τουρκικά Peribacalarύ), που βρίσκονται ανάμεσα στις πόλεις Ουργκιούπ, Ουτσχισάρ και Αβανος, σε απόσταση 3 χιλιομέτρων από το Goreme. Πρόκειται για περίτεχνους κωνικούς πυργοειδείς βράχους, ύψους μέχρι και 40 μέτρων, που θυμίζουν καμινάδες με ένα «καπέλο» από βασάλτη στην κορυφή τους.
Σχηματίστηκαν από τη διάβρωση των ηφαιστειογενών πετρωμάτων της περιοχής, από τη βροχή και τα φυσικά φαινόμενα στη διάρκεια των αιώνων κατά την 4η Γεωλογική Περίοδο και είναι απροστάτευτες καθώς η φθορά τους από τα φυσικά φαινόμενα συνεχίζεται.
Οινική παράδοση
Η Καππαδοκία έχει μία από τις παλαιότερες βιομηχανίες κρασιού στον κόσμο, που πάει πίσω περίπου 4.000 χρόνια, στους Χετταίους, οι οποίοι πρώτοι αναγνώρισαν την αμπελουργική ποιότητα του ηφαιστειογενούς εδάφους και έφτιαξαν κελάρια στους βράχους.
Απολαύστε το καλό τοπικό κρασί, ατενίζοντας τους «παραμυθένιους» βράχους από το μπαλκόνι του υπόσκαφου δωματίου σας!
Άλκηστις Ν. 